Eski dostlar

"Korkacak bir şey yok, korkunun kendisinden başka..." ABD'nin 32'inci Başkanı Franklin D. Roosvelt'in bu sözü geçen ay Goldman Sachs'ın altın fiyat hareketlerini analiz ettiği bir raporunun girişinde yer alıyordu. Goldman analistleri 'özetle' altın fi yatlarındaki yükselişin fırsat olduğunu ve satışageçilmesi gerektiğini söylüyor. Yabancı yatırım bankalarının bu tür raporlarını okurken aklıma sürekli 2008 krizi ve sonrasında yaşananlar geliyor. Budönemde Goldman'ın başını çektiği 'yatırım bankaları' ons bazında altın fi yat tahminlerini (fantezilerini demek daha doğru olacak) 3.000 dolardan açıyor,5.000 dolara kadar çıkarabiliyordu. Hoş bu gözler o dönemde altın fi yatının seri hareketlerle 10 dolar, 10 dolar, 10 dolar; toplamda bir dakika içinde 50dolar yukarı çıktığını da gördü. Finansal analistlerin, -özellikle ABD menşeili olanların ve yine özellikle emtia söz konusu olduğunda- bir piyasahareketine genel tepkileri, hareketin sürekli aynı yönde olacağı yönünde oluyor. Altın düşüyorsa 200 dolarlar, yükseliyorsa 2.000 dolarlar telaffuzedilmeye başlanıyor. Elbette analiz metotları, tahminlerde kullandıkları değerler, şirketin pozisyonu vs. gibi birçok etken var bu durumun ortayaçıkışında. Ancak bu coşku, açıkçası artık raporları okuyanlarda aynı etkiyi yaratmıyor.

ABD'li analistlerin ve yarı tahmin (sallama) yarı veriye dayalı çılgın dünyalarını bir kenara bırakırsak, altın fi yatlarının yükselişinin tek bir sebebi var: Yeni bir bankacılık krizi beklentisi. Üstelik bu durum özelde Çin ve yarattığı tehlikeyle de alakalı değil. Masadaki denklem şu: Japonya negatif faize geçti; Avrupa'nın faiz indirmeye ve ABD de faiz artırmaya devam ediyor. Piyasaya etkileri bilinmeyen bu hareketlerin tepesindeyse bir türlü işlemeyen küresel büyüme, bir kara bulut gibi dolaşıyor. Avrupa banka hisselerindeki düşüşün yansımasını biz de BİST'de görüyoruz. Negatif faiz ortamının bankaların üzerine ekstra bir maliyet çıkaracak olması 'yatırımcıları' endişelendiriyor ve önemli krizlerde olduğu gibi altına hücum başlıyor.

Altın fiyatları 17 Aralık'ta Fed'in faiz artırımı öncesinde ons başına 1.050 dolar ile son altı yılın en düşük noktasındaydı. Geçen yıl ocak sonunda 1.293 dolar seviyesinden bu yana düşüş trendinde olan altın, 14 Ekim'de 1.190 dolara çıkarak kısa süreli zirve yaptı ancak bu noktada başlayan keskin düşüş, son altı yılın en düşük seviyesini gördü. Altının ocak ayındaki zirvesinden şubat başına kadar değer kaybı yüzde 17'yi aştı. Kasım 2011'den bu yana değer kaybı ise yüzde 40'ı buluyor. Yatırımcılar 2015'te altınla ilgili tüm menkul değerlerden adeta kaçtı. 2015'in ikinci yarısında altın ve gümüş üreticisi şirketlerin hisse senetleri de son birkaç on yılın en düşük seviyesine çekildi.

Bu hisse senetlerinin birçoğu da Nisan 2011'de zirvedeydi. Piyasadaki bu durum önemli, çünkü yavaş yavaş altın ile ilgili bir dip fi yat seviyesi oluşmuşgörünüyor. Hızlı yukarı hareket potansiyeli başta riskli yatırımları seven hedge fonlara cazip geliyor. Küresel ekonominin durumu da altın fi yatlarınınyükselişini destekleyecek koşullara sahip olunca fiyatlardaki kıpırdanma normal. Bu noktada önemli bir tartışmayı hatırlatmakta fayda var. Profesyonelyatırımcılar arasında altına âşık olan da var altının yatırım aracı olmadığını savunan da. Her iki taraf da rakamlarla desteklenen çeşitli argümanlarasahip. Pratikte ise 'altın alma zamanı mı?' sorusunun cevabını iki taraf da vermiyor. Eğer portföy mantığı ile yatırım yapıyorsanız bu soru zaten siziilgilendirmiyor. Risk algınıza göre portföyünüz içinde altına ayırdığınız miktarı artırabilir veya portföyünüze biraz altın alabilirsiniz. Bu karar sizeait. Unutulmaması gereken en önemli nokta şu: Varlığınızın tamamını tek bir enstrümana -burada altın- asla yatırmayın. Hele ki altın gibi spekülasyona sonderece açık ve fi yat hareketleri inanılmaz dalgalanabilme potansiyeline sahip bir yatırım aracı, kalp krizi geçirmenize neden olabilir. Üstelik kurriskini de unutmayın. Gerçi dolar kurunun bugünkü seviyelerden geri gelmesi şimdilik biraz zor görünüyor ancak altın fi yatının dolar kuruyla ayrılmazbütünlüğünü de göz önünde bulundurmayı unutmayın.