Vakit yok gemi kalktı artık
Ülkemızde ‘Kalipso Kralı’ olarak ün kazanan, Türk Pop Müziği’nin kendine özgü bir yoruma sahip temsilcilerinden Metin Ersoy, geçtiğimiz günlerde, 83 yaşında aramızdan ayrıldı. Şimdi Hawaii desenli gömleği ve İspanyol paça beyaz pantolonuyla binip gittiği o gemide tumbanın başında şarkılarını seslendırıyor olsa gerek…
Yazı: Ege GÖRGÜN
29 Ekim 2017'de nihayete eren hikâyesi, 15 Nisan 1934'te İstanbul'da başlar Metin Ersoy'un. Saat tamirciliği ile geçimini sağlayan pederi koyu bir Vefa Spor taraftarı olduğundan çocukluk günleri Vefa Kulübü'nde geçer. Yeşil sahaların tozunu yutunca da gençliğinde futbola merak sarması sürpriz olmamıştır. Yolu Galatasaray Futbol Kulübü ile kesişir. Ancak kader ağlarını örmeye başlamıştır. Kalecinin üzerine düşmesi sonucunda kolunun çıkmasıyla topçuluk hayallerine veda eder. Talihin onun için başka planları olduğu çok geçmeden anlaşılacaktır. Çocukluğundan beri merakını cezbeden bir başka konu da müziktir.
Tiyatro ile de atbaşı gitmektedir, müzik sevgisi. Lisede okuduğu sıralarda, 'Ayşecik' adıyla ün kazanacak olan Zeynep Değirmencioğlu'nun babası Hamdi Değirmencioğlu müzik öğretmeni olur ve onun desteğiyle lisede okurken yarı zamanlı konservatuvar öğrenciliği günleri başlar. Akşamları da dans dersleri veren Ersoy, ilk kez 1955 yılında Şan Sineması'nda filmden önce sahneye çıkıp şarkı söylemiştir. Hamdi Değirmencioğlu onu 1956'da çektiği 'Papatya' filminde de kızıyla oynatır. Ne var ki askerlik günleri gelip çatmıştır.
İzmir'de askerliğini yapan Metin Ersoy'u İngilizce bildiği için tercüman-teğmen olarak Kore Savaşı'na gönderirler. Gemiyle Kore'ye varmaları bir ay sürer. Metin Ersoy bu süre boyunca söylediği şarkılarla mürettebatı eğlendirmekten geri kalmamıştır. Kore'ye vardığında ise onun şarkı söyleme ve dans konusundaki hünerlerinden Amerikan birlikleri de paylarına düşeni alacaktır. Ne var ki gemideki siyahi personelin kendisine neden dikkatlice baktığını önceleri çözemez. Sonra kendisini, kalipso şarkılar söyleyen Harry Belafonte'ye benzettiklerini anlayacak ve bu müziği Türkiye'ye tanıtmayı kafasına koyacaktır.
Askerden sonra işe başladığı havaalanı yolcu servisinden bir hafta geçmeden kovulur. Ne de olsa aklı fikri müziktedir. 1960'da Amerikalı bir arkadaşı aracılığıyla tanıştığı İlham Gencer'e kalipso söyleyince Gencer hemen kontrat yapmak ister, hem de yüklü bir rakam karşılığında… Ancak kader yine ağlarını örmüştür ve ertesi gün 1960 İhtilali patlayıverir. Tabii bütün gece kulüpleri kapatılmış, vuslat yine başka bahara kalmıştır. Sahneye çıkabilmek için üç ay beklemesi gerekecektir.
Bu bekleyişin sonunda kendisine 'Kalipso Kralı' lakabını takan İlham Gencer'le sekiz aylık kontrat imzalar, sonra da da ilk plağına imza atar. Metin Ersoy, 'Love, Love Alone' adlı bu ilk 45'liğin ve tabii kalipsonun hikâyesini, bir röportajında şöyle anlatır: "Kalipsocular, bizim âşıklar gibidir. Eskiden kalipsonun yapıldığı ülkelerde okuma yazma oranı azdı. Örneğin kral, aşkı uğruna tacını terk edince ozanlar bunu hemen şarkı yaparak köyden köye yayarlardı. Bir çeşit müzikli haber." 83 yıllık ömrüne nice kalipso şarkı sığdıran Metin Ersoy'un en ünlü şarkısı 1970'da çıkan 'Vakit Yok Gemi Kalkıyor'.
Atatürk'ün doktorlarından Mim Kemal Öke'nin oğlu Ali Öke'nin 'Zaman Uçuyor' şiirinden alınan bir dize iken onu herkesin diline persenk olan bir şarkı haline getirmesiyle müzikteki başarısını kanıtlamıştır. Atatürk sevgisini, "Cennette Atatürk'e rastlamazsam o cenneti kabul etmem," diyerek ortaya koymuştur. Dileğinin gerçek olması umuduyla; elveda Kalipso Kralı…
YOKLUK ZAMANI
Metin Ersoy'un bir röportajında yer alan şu sözleri, geçmişte ne sıkıntılarla müzik yaptığını gözler önüne serer nitelikte: "Ben yokluk zamanının müzisyeniyim. Gitara tel bulmak için Yüksek Kaldırım'ı, Harbiye'yi arşınlardık. Bir şarkı öğrenmek için radyonun başında 15 gün beklerdim o şarkı çalacak diye. Taş plak siparişi verirdik, üç dört ay sonra gelirdi."
GERİYE KALAN ESERLERİ...
Filmler
1956 'Papatya'
1960 'Gecelerin Ötesi'
1961 'Sonbahar Yaprakları'
1961 'Boş Yuva'
45'likler
1961 Love, Love Alone / Malaya 1968 Sırt Sırta / Şek Sevgilim 1970 İki Kalp Bir Olunca / Vakit Yok Gemi Kalkıyor 1970 Senden Hiç Haber Yok / Her Şey Berbat 1973 Eğlenelim Doya Doya / Ak Duvaklı Gelin 1974 Yeşil Gözlü Esmer Güzeli / Beyaz Güvercin 1974 Vefa'ya İthaf Müzikal Şiir / Samba Marş 1978 20. Sanat Yılı (LP) 1985 Mavi Yolculuk (kaset) 2007 Bir Zamanlar 3 (CD) 2012 En İyileriyle (CD) 2012 Bir Zamanlar Özel 3-Keşfedilecek Plaklar 2013 Bir Zamanlar 5 (CD)
