2024 Venedik Bienali’nde Neler Oluyor?
Gülsün Karamustafa'nın "Oyuk ve Kırık Dökük: Bir Dünya Hâli" adlı eseri Türkiye Pavyonu'nda sergilenirken, sanatçı Nil Yalter bu yılın Altın Aslanı'nı kucakladı.
Fotoğraf: Getty / Luc Castel
2024 Venedik Bienali'nin teması "Foreigners Everywhere" yani "Yabancılar Her Yerde" olarak karşımıza çıkıyor. Dünyanın en ünlü uluslararası çağdaş sanat sergisinin bu yılki temasının belirleyicisiyse Palermo merkezli Claire Fontaine kolektifinin 2004 yılında başlattığı bir dizi çalışma. Söz konusu eserler giderek artarak ilerleyen "Stranieri Ovunque – Foreigners Everywhere" ibaresini aktaran neon heykellerden oluşuyor. Bu fikrin ilham perisi, 2000'li yılların başlarında İtalya'da ırkçılık ve zenofobiyle mücadele eden Torino'daki bir topluluk.
Günümüzün artan göç oranlarını göz önünde bulunduracak olursak dünyanın her yerinde bunu, biraz da serzenişte bulunarak dile getiren birine rastlamak mümkün değil mi? Eğer bir metropol insanıysanız bu serzenişi dile getiren bizzat siz de olabilirsiniz. Bienalin temasında vurgulanmak istenen de aslında bu: Dünyanın neresine giderseniz gidin, bir topluluk içinde insanlarla bir arada bulunduğunu sürece siz de birileri için bir yabancısınız. Şehrin yerlisi olsanız bile.
Dünyanın en çok turist ağırlayan büyüleyici kentlerinden birinde düzenlenen 2024 Venedik Bienali sanat severleri artık yaşadığımız şu modern zamanda hiçbirimizin azımsanacak bir rolü olmadığını hatırlatmayı amaçlayarak "uluslararası", "aidiyet", "kimlik", "milliyetçilik" ve biraz da "kabullenme" kavramlarıyla ilgili sorguya davet ediyor.
Venedik Bienali'nin 60. edisyonunun küratörü Adriano Pedrosa temayla ilgili: "Sanatçılar her daim çeşitli koşullar altında ülkeler ve kıtalar arasında seyahat etti. Ancak 20. yüzyıl, ironik bir şekilde, insanların yerinden edilmesi veya insanların yerinden edilmesiyle ilgili artış gösteren kısıtlamaların damgasını vurduğu bir dönem olarak karşımıza çıktı. 2024 Sanat Bienali'nin öncelikli olarak odağına aldığı şey, kendileri de yabancı, göçmen, gurbetçi, diasporik, sürgün edilmiş veya mülteci olan, özellikle de Küresel Güney ile Küresel Kuzey arasında mekik dokumuş olan sanatçılardır. Göç ve dekolonizasyon ana temalardır," diyor.
