Dünyayı değiştiren saat ve John Harrison

Zamanı kullanarak boylamı hesaplamanın ilk şartı ise iki farklı yerde saatin kaç olduğunu bilmekten geçiyor. Gemma Frisius 1530 yılında daha 22 yaşındayken, boylamı bulmak amacıyla mekanik bir saat kullanma hayalini kurmuştu. Ancak aradan 200 yıl geçtikten sonra bu fi kri çağının ötesinde bir zekâya sahip 1693 doğumlu bir saat ustası olan John Harrison gerçekleştirdi.

Aslında ilk büyük saat ustası olarak kabul edilen Christiaan Huygens, John Harrison'dan yaklaşık 100 yıl kadar önce denizde kullanılmak üzere bazı saatler tasarlamıştı ancak güvenilir ve dakik bir deniz saati yapmanın güçlüklerini aşamamıştı. Neticede bilim tarihinin en önemli simalarından Isaac Newton, Galileo Galilei ve Edmond Halley gibi kişiler bile boylam sorununun saat kullanılarak çözülemeyeceğine karar vermiş, Ay ve yıldızların konumlarını ölçmenin en uygun yol olduğunu düşünmüşlerdi. Bu uğurda yapılan astronomi çalışmaları boylamı çözmek açısından sağlıklı bir sonuç getirmedi ama dünyanın yıldızlara olan uzaklığı, yeryüzünün ağırlığı ve ışık hızı gibi konularda yeni buluşlar ve ölçümler yapıldı.

Bu arada tarihin en büyük deniz kazalarından biri 22 Ekim 1707'de konum belirleme hatası nedeniyle Scilly Adaları yakınlarında yaşandı. Kazada dört gemi kayalıklara çarptı ve 1.550 denizci öldü. Bu olaydan sonra bir çözüm bulmak amacıyla tüccarlar ve ordu yönetimi hükümete baskıyı artırdı, çalışmalar hızlandırıldı fakat bir türlü çözüm bulunamıyordu. Nihayet 1714 yılında Britanya'da Boylam Kanunu kabul edildi. Bu kanuna göre yarım derecelik bir hassasiyetle (1 derece, Ekvator üzerinde 111 kilometrelik bir fark demektir, bu büyük hata payı kurulun çaresizliğini de gösteriyor.) boylam sorununu çözecek kişiye o zamana kadar görülmemiş bir ödül olan 20.000 sterlin verilmesi kararlaştırıldı. (Bu miktar bugün birkaç milyon dolar demektir.)