Priscilla (2023)

Yazı Ece Büyükçolpan Efsanevi yönetmen Francis Ford Coppola, geçtiğimiz gün yaptığı Instagram paylaşımında aynı zamanda meslektaşı olan yönetmen kızı Sofia Coppola'nın ortaya koyduğu işleri öven, gurur dolu bir mesaj yayınladı. 'Ne kadar gurur duyan bir baba olduğumu tahmin bile edemezsiniz, yalnızca SOFIA'nın en yeni işi PRISCILLA için değil, çektiği bütün büyük filmler için ona minnettarım!' notunu düştüğü paylaşımıyla Elvis Presley'nin eşi Priscilla Presley'nin hayatını konu alan Priscilla ile son dönemde ses getiren kızı yönetmen Sofia Coppola'yı övdü. Sofia Coppola, efsanevi yönetmen Francis Ford Coppola'nın kızı ve kendi kuşağının en sıra dışı ve ilginç yönetmenlerinden biri. İlk kez babasının The Godfather Part III filmindeki oyunculuğuyla şöhrete kavuşan yönetmen-yazar, göz ardı edilemeyecek boyuttaki sinema yeteneği sayesinde kariyerindeki gidişatı değiştirmek konusunda başarıyı yakaladı. Coppola'nın filmlerinde kadınlığı odağa alan hikâyelere, gösterişli set tasarımlarına, cesur sinematografik kompozisyonlara ve depresif karakterler ile mizahı birleştiren gelişmiş bir bakış açısına rastlıyoruz. Sofia Coppola'nın filmografisi, genel izleyiciye hitap etmekten çok kendine özgü bir tarzı olan filmlerden oluşuyor. Bu yıl, 2023 Venedik Film Festivali'nde prömiyer yapan ve büyük ses getiren film Priscilla'nın ardındaki isim Sofia Coppola'nın, The Godfather III filmindeki oyunculuğundan bu yana, yönetmenliği üzerinden sanatını konuşturduğu filmleri bugünden geçmişe inceliyoruz: Priscilla, Coppola'nın çektiği en son filmi olmasına rağmen bu listenin üst sıralarında yer almayı hak ediyor. Priscilla, sıklıkla kocası Elvis (Jacob Elordi) tarafından gölgede bırakılan Priscilla Presley'nin (Cailee Spaeny) hayatını anlatıyor. Coppola, Priscilla Presley'in kendi anılarının yanı sıra onunla yapılan birkaç görüşmeye de dayanarak Priscilla'nın bir kadın olarak sağlam, çok yönlü ve duygusal bir portresini çiziyor. Priscilla'nın bakış açısından bakıldığında, ilk olarak onun pembe gözlüklerin ardından baktığı gençlik aşkı fantezisinin içine girilse de Coppola, kendi tarzına sadık kalarak, Elvis ile Priscilla arasındaki yaş farkı hakkında net yorumlar yapmaktan kaçınıyor. Elvis'in hayatıyla ilgili madde bağımlılığı gibi bazı gerçeklere hızlıca değinilse de film özünde Priscilla'nın hikâyesine odaklanıyor. Coppola, Priscilla ile kadınlığa dair gerçek bir hikâyeyi ortaya koymayı amaçlıyor. 1999 yapımı The Virgin Suicides, Sofia Coppola'nın kardeşlik ve kardeşlerin arasındaki kırgınlığa değindiği, modern sinema başyapıtlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Coppola'nın yönetmen olarak ilk çıkışlarından biri olma özelliğine sahip olan film, aynı zamanda yönetmenin Kirsten Dunst'la oluşturacağı uzun soluklu işbirliğinin de başlangıcı oldu. Jeffrey Eugenides'in kardeşler arasındaki intihar anlaşmasını konu alan romanının bir uyarlaması olan film, şiirsel hikâye anlatımı ve genç kızların içselliğine dair bir fikir veren dışavurumcu renk şemasıyla Coppola'nın gelecekte elde edebileceği potansiyel başarılarının ayak seslerini ortaya koyan özelliğe sahip. Sofia Coppola filmleri denince Lost in Translation ve diğerleri… Scarlett Johansson ve Bill Murray'in rol aldığı film, fotoğrafçı erkek arkadaşı işteyken aynı lüks Tokyo otelinde kalan genç Amerikalı Charlotte ile arkadaş olan yaşlanan film yıldızı Bob Harris'in hikâyesini anlatıyor. Sofia Coppola'nın en başarılı filmlerinden biri olarak sayılan film Lost in Translation, Coppola tarafından yazıldı, 2003'te çıktı. Filmde Coppola'nun kendi gibi yönetmen olan eşi Spike Jonze ile ilişkisinden ilham aldığını düşünülüyor. Eleştirmenler, Lost in Translation'ı sinemada sıkça rastlanmayan özgün anlatıya sahip bir romantik film olarak değerlendiriyor. Kirsten Dunst'ın canlandırdığı Marie Antoinette karakteri belki de daha önce hiç bu kadar sempati ve derinlikle tasvir edilmemişti. Ancak Marie Antoinette'nin en etkileyici yanı hikâyesinin göze de hitap etmesi. Coppola'nın titizlikle çekilen bu filmi, maksimalist barok set tasarımı ve genel olarak pastel tonda bir görsel palete sahip. Film, Cannes'da gösterime girdiğinde yuhalanarak birçok eleştirmenin Coppola'nın Marie Antoinette'yi fazla sempatik bir şekilde tasvir edip ciddiyetle ele alınması gereken bir tarihi olaya anakronik yaklaştığı eleştirilerine maruz kaldı. Bir baba-kızın hikâyesini anlatan film Somewhere, ünlü aktör Johnny Marco'nun (Stephen Dorff) küçük bir yaralanma ve varoluşsal krizden sonra iyileşme sürecini konu alıyor. Bir gün eski karısı bir kriz geçirerek 11 yaşındaki kızları Cleo'yu (Elle Fanning) ona bırakır. Birlikte vakit geçirirler ve zamanla küçük kızın varlığı Marco'nun olgunlaşmasına ve yetişkin sorumluluğunu kabul etmesine yardımcı olur. Maddi yönden refaha sahip insanların dünyasında sıkça rastlanan şöhret ve varoluşçuluk temalarını ele alan küçük bir Sofia Coppola filmi. Çok ünlü bir babanın yanında büyüyen ve genç yaşta tanınmaya başlayan Sofia Coppola'nın filmleri neredeyse her zaman bir anlamda şöhreti konu alıyor. Bling Ring ise onun 21. yüzyıldaki şöhrete çağdaş ve iddialı bir yaklaşımının en belirgin örneği. Bir Vanity Fair makalesinden uyarlanan film, Alexis Neier ve Paris Hilton gibi ünlülerin evlerini soyan bir grup gencin gerçek hayat hikâyesini anlatıyor. Coppola'nın senaryosu, karakterlerinin alaycılığını ve olgunlaşmamışlıklarını öne çıkarıyor. Bling Ring ile Sofia Coppola, dijital teknoloji, gençlik sancıları ve Amerikan tüketim çılgınlığını empatik bir yaklaşımla ortaya koyuyor. Thomas P. Cullinan'ın bir iç savaş romanından uyarlanan ve Clint Eastwood'un başrol oynadığı Don Siegel'in 1971 film versiyonunun yeniden canlandırılan hali olan 2017 yılı yapımı film The Beguiled, Sofia Coppola'nın bugüne kadar çektiği en sade film olarak değerlendiriliyor. Yaralı bir birlik askeri (Colin Farrell), otoriter Martha Farnsworth (Nicole Kidman) tarafından yönetilen bir kız okuluna götürülür ve kendine sığınacak bir yer bulur. Kidman'a, Coppola'nın filmlerinde sıkça rastladığımız ve askere şehvet duymaya başlayan Kirsten Dunst ve Elle Fanning eşlik ediyor. Beguiled, sinemaseverleri Coppola'nın en iyi bildiği alana götürüyor: kadın ilişkileri ve masumiyetin suistimali. Prömiyeri 2017 Cannes Film Festivali'nde yapılan film Coppola'ya En İyi Yönetmen Ödülü'nü kazandırarak Coppola'nın festival tarihinde bu ödülü kazanan ikinci kadın olmasını sağladı.