Tarihin en sıradışı imparatoru

Asıl adı Joshua Abraham Norton ama biz onu İmparator Norton olarak biliyoruz. Şu anda dünyanın süper gücü olarak bilinen ABD'nin ilk ve tek imparatoruydu. Hazırlayan: Elif Ündeş Norton'un diğer yöneticilerden farkı ise kraliyet ailesinin mensubu olmaması... Norton'un doğum kayıtları bulunamamış olsa da, 1818 yılında Londra'da dünyaya geldiği biliniyor. İki yaşına geldiğinde, ailesi Güney Afrika'daki Ümit Burnu'na taşındı. 31 yaşında artık olgun bir adam olan Norton, ilk macerası için kolları sıvadı. San Francisco’ya yerleşen genç adam büyük ideallerinin peşinde o dönem bölgede rağbet gören altın işindeki madencilere araç gereç satmaya başladı. Bir anda zirveye doğru tırmanan bu genç adam 1853 yılına gelindiğinde servetinin çeyrek milyon dolara kadar büyütmeyi başardı. O dönemlerde Çin büyük bir kıtlıkla mücadele ediyordu. Ülkedeki pirinç ihracatı durdurulmuş, San Francisco'da pirincin kilo fiyatı 9 kat artmıştı. Bu sırada Norton hayatını değiştirecek kelimeleri duydu: 'Yüz bin kilo pirinç yüklü gemi Peru'dan Amerika'ya geliyor!' Norton'un aklına bu sözleri duyar duymaz parlak bir fikir geldi: O gemideki bütün pirinci satın alacak ve piyasayı yakından takip edecekti. Norton, bu sayede büyük bir kar elde edecekti. Fakat çok geçmeden bu parlak fikir Norton'u iflasa sürükledi. Peru'dan gelen gemiler arka arkaya ülkeye gelmeye devam ederken aniden pirinç değerini kaybetti. Norton, borca batmasıyla birlikte 1858'de iflasını açıkladı. Bu talihsiz olay sonucu Norton ortalıktan kayboldu. Elbette her düşüşün bir de çıkışı vardır. 17 Eylül 1859'da tarih Norton'u tekrar yazacaktı. ABD, ilk imparatorunu tahta çıkarmak üzereydi. Joshua A. Norton, San Francisco'daki Evening Bulletin gazetesine, bir bildiriyle gitti. Bildiride şunlar yazıyordu: 'ABD vatandaşlarının büyük kısmının ısrarlı talepleri sonucunda, geçmişte Ümit Burnu Algoa Körfezi'nde yaşamış, son dokuz yıl on aydır da California eyaletinin San Francisco kentinde yaşayan, ben, Joshua Norton, kendimi ABD İmparatoru ilan ediyor ve şahsıma verilmiş yetki uyarınca, tüm eyalet yetkililerinin, ülkemizin mücadele ettiği kötülüklerin düzeltilmesi ve gerek içerde gerek dışarıda istikrar ve bütünlüğümüze güven duyulmasını sağlamak amacıyla mevcut kanunlarda yapılacak değişiklikleri belirlemek için, önümüzdeki şubat ayının birinci gününde bu şehrin Müzik Salonu'nda bir araya gelmelerini emrediyorum.' I. Norton ABD İmparatoru Evening Bulletin gazetesinin editörü Deacon Fitch, bu bildiriyi komik bulduğundan gazetede yayımladı. Norton'un bildirisi ABD halkının dikkatini çekti. Kimse onun ABD İmparator'u olduğuna inanmıyordu ama bu oyunun bir parçası olmak herkesçe benimsenmişti. Norton, kendine basit bir kıyafet seçti. Eski bir asker montu ve postallarını tercih etmişti. Bunun haricinde tüylü bir şapka, kılıç ve farklı imparatorluk apoletlerini eklemişti. Şimdi diğer yöneticilerden hiçbir farkı kalmamıştı. Norton, bunun farkındaydı ve San Francisco sokaklarında gururla yürüyordu. Bu sırada Nortun'un aklından dünyayı dertlerden kurtarmaya yönelik kararlar geçiyordu. Sürekli halkın refahı için emirler yağdırıyordu. (Örneğin: halk vergilerden yüksekliğinden şikayet ederse, vergilerin düşürülmesini emrediyordu.) ABD'deki gazeteler onun bildirilerini yayımlamak için adeta birbiriyle yarışıyordu. Tirajlarını yeterli bulmayıp artırmak isteyen gazeteler ise yeni Norton bildirileri uyduruyorlardı. Ticaret dünyası da İmparator Norton'un varlığından faydalanmayı bildi. Tekstil mağazaları daha çok kıyafet satabilmek için Norton'un o mağazadan alışveriş yaptığını söylüyor diğer yandan restoranlar ise İmparator Norton'un kendi restoranında yemek yediğini söylüyorlardı. Bu söylentiler çok kısa bir sürede kulaktan kulağa yayılarak bütün şehri sarmış, Norton'un popülerliği gün geçtikçe artmıştı. Şehri ziyaret edenler Nortun'un biblo, kartpostal ve diğer hediyelik eşyalarını satın alıyorlardı. Diğer hükümdarlardan farklı olarak Norton, halk ile yakın temas halindeydi. Tüm tören ve toplantılara katılırdı. Eyalet meclisinde ise kendisine ayrılmış geniş, kumaş kaplı bir koltuk bulunuyordu. Norton, gösterişi sevmediği için hiçbir zaman özel şoförü ve at arabaları olmadı. Bunun yerine yürümeyi ya da bisikleti binmeyi tercih ederdi. Polis memurlarının görevlerini yaptıklarından emin olmak için sokakları teftişe çıkar, iyi işler yapan insanları gördüğünde, onlara unvanlar verirdi. Sıradan halka verdiği unvanlar en çok çocukların ilgisini çekiyordu. Bütün gün Norton'un peşinde dolaşıp çöpleri toplar, iyi işler yapar ve bir günlüğüne de olsa kral veya kraliçe unvanını almayı beklerlerdi. İmparator Norton'un çok büyük bir serveti olmamakla birlikte masrafları çok azdı. Hiçbir restoran kendisinden para almıyordu. Her tiyatro gösterisinin açılış gecesinde, İmparator ve iki köpeği Lazarus ile Bummer için üç koltuk ayırtılmış oluyordu. Bir zamanlar üyesi olduğu Mason Locası, küçük dairesinin kirasını ödüyordu. Üniformasının maliyetini şehir üstlenmişti. Norton, kendi imparatorluk hisse senetlerini piyasaya sürdü. Bunların fiyatları elli sent ile iki dolar arasında değişiyordu. Her senedin vadesi geldiğinde yüzde 7 oranında kar ediyordu. O zamanlar pek bir değeri olmayan senetlerin günümüzde sayıları sınırlı olması nedeniyle önemi artmıştır. Tarih 8 Ocak 1880'i gösterirken İmparator Norton vefat etti. New York Times'ta 'California ve DuPont Caddelerinin Köşesinde Yere Yığılıp Kaldı' manşeti ile halka Norton'un vefatı duyurulmuştu. Norton'un cenazesine yaklaşık otuz bin katıldı. 1934'te Colma'daki Woodlawn mezarlığına getirilmesi gerekti. Vefatının üstünden elli dört yıl geçmesine rağmen halk onu unutmamış ve bayrakları yarıya indirmişti. Bu sefer düzenlenen askeri törene ise yaklaşık altmış bin kişi katıldı. Mezar taşının üzerinde: '/. Norton, ABD İmparatoru, Meksika'nın Hamisi, Joshua A. Norton, 1819-1880' yazıyordu.