Duygular nasıl kokar?

Garret Munce

Çıplak ayak halıda yürüdükten sonra metal bir yüzeye dokunduğunuzdaki o hissi düşünün: Çat! Statik elektriğin nasıl koktuğunu tanımlayabilir misiniz? Yazın aniden çıkan şimşekli fırtınanın ya da donma seviyesinde üşüme hissinin koku olarak hafızanızda yeri var mı? Burnumuz aslında sandığımızdan çok daha güçlü. 10 binden fazla kokuyu ayırt edebilme kapasitemiz var ve koku duyumuz görsel hafızamıza oranla çok daha kuvvetli. Peki, ya koklayamadıklarımız?

Parfüm tasarımındaki son gelişmeler, günümüzde konsept kokular yaratmanın önemini vurguluyor. Örneğin Hermès'in yeni erkek parfümü H24, adaçayı ve gül ağacı gibi notalar barındıran taze ve botanik bir kokuya sahip. Ancak onu farklılaştıran bambaşka bir şey daha söz konusu; sıcak metalik bir nota olan sklaren. Kokunun tasarımcısı parfümör Christine Nagel için bu notanın özel bir anısı var: Terzi olan anneannesinin dikiş atölyesine uzanan hatıraları, sıcak ütü ve buharla yükselen ısı kokusuyla dolu.

Bu tip bir notanın fark edilmesi zor olabilir. Ancak Nagel, H24'da sklareni odak noktaya taşıyor ve konsantrasyonunu yükselterek öne çıkarıyor. Bu sayede, metalik notayla birleşen yeşil aromanın kokusu son derece heyecan verici bir etki yaratıyor.

D. S. & Durga markasının kurucularından parfümör David Seth Moltz, "Kokladığımız her şey beynimizin farklı bölgelerinde bir his yaratır. Bazı şeyler ağzınızı sulandırır, bazıları dudaklarınızı büzmenize, bazıları ise dişlerinizi sıkmanıza neden olur" diyor. Sklaren ve D. S. & Durga Vio-Volta parfümde yer alan Violi gibi elektrik kokan notalar, güçlü fiziksel tepkiler oluşturarak koku hafızamızı uyanık tutuyor. Ozonu düşünün; hava benzeri bir kokuya sahip olan bir molekül. Bowmakers parfüm ve Concrete After Lightning mumda yüksek oranda ozon kullandıklarını söyleyen Moltz, "Burnun koku hissiyle oynamak için ozonu kullanıyoruz. İzlenim olarak güneşin sıcaklığını ya da gecenin soğukluğunu yaşatıyor" diyor.

Sıcak ve soğuk gibi soyut kavramlar, parfümeride "öyküsel" boyutta işleniyor. Imaginary Authors'un kurucusu Josh Meyer, "İzole edilen çoğu molekülün garip kokma gibi bir özelliği vardır. Fakat doğru bir karışım elde ederseniz, kullanılamaz konseptlerden kullanılabilir kokular yaratabilirsiniz" diyor. Elbette yarış pisti gibi kokmak istemezsiniz ancak motosiklet üzerinde yaşadığınız deneyimi hatırlatan bir kokuyu muhtemelen severek kullanırsınız.