Saatler tasarımcılara emanet

Yazı: Özge DİNÇ

Bana öyle geliyor ki, son beş on senedir tasarıma daha da düşkün olduk. Çok iyi tasarlanmış kafeleri, restoranları sanki eskiden bu kadar çok aramıyor; tasarımcıları bu kadar isim isim bilmiyorduk. Grafik, endüstriyel tasarım ve ürün tasarımının bir sanat olduğunu kanıtlayan araçlar, mobilyalar, afiş ve posterler, eşyadan sonra sıra saatlere de geldi; iyi de oldu.

Bunu söyleyerek saatlerin eskiden tasarlanmadığını söylemeye çalışmıyorum; saat, baştan beri tasarımla iç içeydi çünkü: Gérald Genta gibi çok büyük tasarımcılar, efsane saatleri tasarlamıştı. Benim kastettiğim şey, artık dünyanın ünlü (ve saatlerle pek ilişkisi olmamış) tasarımcılarıyla işbirliği yapılarak 'tasarımın önde olduğu' saatler üretme arzusunun arttığı. Bunun en güzel örneğini Marc Newson'ın Jaeger-Le- Coultre için tasarladığı Atmos'ta görmüştük. Ürün tasarımcılarının bakışını saat endüstrisine kazandıran bu yaklaşımın 'daha tasarım odaklı' ve dikkat çekici örneklerinden birini de Baselworld 2017'de Rado'da gördük. Rado, seriye verdiği isimle de tasarıma verdiği önemi gösteriyordu: 'True Designers'' (Gerçek Tasarımcılar).

Seriyi bize tanıtan Oğuz Bey, İsviçre, Danimarka, ABD'den Japonya'ya Samuel Amoia, Kunihiko Morinaga, Oskar Zieta ve Philippe Nigro gibi ünlü tasarımcıların tasarladığı saatleri gösterdiğinde fazlasıyla ilgilendim. (İyi tasarım, fonksiyonel olduğu kadar göze hitap eden de bir şeydir çünkü.) Altı otomatik saatten oluşan seri, bütünüyle bahsedilmeye değerdi; ancak diğer saatler henüz duyurulmadığı için sayfalarımızda bu kez seriye ait iki saatten söz edeceğim.

Rado'nun 'True Designers'' için iş birliğinde bulunduğu tasarımcıların ilki, saatçiliğin kalbinden; İsviçre'den çıkmış. Augustin Scott de Martinville, Grégoire Jeanmonod ve Elric Petit'in kurduğu BIG-GAME adlı tasarım stüdyosunun tasarladığı saat, Rado True Phospho adını taşıyor. 'IF Design', 'Wallpaper Design' ve 'Good Design Award' gibi önemli ödülleri alan, çalışmaları MoMa gibi önemli müzelerde sergilenen stüdyonun tasarladığı saat, iskelet kadranıyla geçen yılın yıldızlarından True Open Heart'ın bir devamı gibi, ancak mekanizmanın bir kafes ardından göründüğü mat siyah seramik kasası ve rakamlarıyla BIG-GAME'in imzasını da gösteriyor. BIG-GAME'in tasarımdaki alametifarikası, fonksiyonel, basit şekillerden oluşan minimalist tasarımlar ve şaşırtan detaylardır. Tasarımların işe yaraması kadar hissi bir değer taşımasına da önem verirler. Bu saatte de söz konusu tasarım kodlarını görüyoruz. Saatin asıl yüzü ise karanlıkta ortaya çıkıyor, Super Luminova etkisiyle saat yeni bir yüz kazanıyor. Saate adını veren 'Phospho' da bu fosfor etkisinden geliyor. 1.003 adetle sınırlı üretim saatin tasarımı için BIG-GAME'ın tasarımcıları şöyle demiş: "Mat siyah seramikle fosforlu Super-LumiNova kaplamanın karşıtlığını seviyoruz." Seriye ait diğer saat True Stratum ise Avusturyalı Rainer Mutsch'un elinden çıkmış. 'Red Dot' ödüllü tasarımcının saatinin adındaki 'stratum', tabaka anlamına geliyor. Siyah yuvarlak çizgilerin merkezindeki siyah nokta, mat rodyum monokrom kadrana derinlik vermiş. Kadranın sadeliği içinde nokta figürü, Mutsch'un her zaman tercih ettiği sarı renkli saniye ibresi ve marka logosu kontrast yaratmış.

Mutsch bu saati tasarlarken materyalle oynamak istemiş ve ışığı çevrelemeyi hedefl emiş. Amacı, zamana kadranda üç boyutlu bir etki vermekmiş. Saatin kadranının görüntüsü ışığa göre değişiyor. Arka yüzünün görünümüyle giyilebilir teknolojiye gönderme yapan saat, kesinlikte çok etkileyici.

SAATLERİN ÇOK KÜLTÜRLÜ DÖNEMİ