Saatler ve Trendler
Bildiğimiz çoğu markanın destek verdiği, yüksek saatçilik üzerine uzmanlaşmış vakıf Foundation de Haute Horlogerie, yakın zamanda yılın trend raporunu yayımlamış, bizi bu yıl üretilen saatler üzerine düşünmeye teşvik etmişti. Her yıl, kendi trendini taşıyor; bu genel hal bütün alanlardaki üretimin yönünü ve niteliğini de etkiliyor: Dergideki bazı konularda okuyabileceğiniz eski zamanların on yıllarda değişen trendleri de bu durumu kanıtlıyor. Birçok farklı markanın ortak seçimleri, bize bu yıl hakkında da çok şey söylüyor. Bu seçimleri 18 maddede inceledik.
- Saat
- Cumartesi 12:31 | 23 Mart 2019
Yazı Özge DİNÇ - Mehmet ÇELİK
YILDÖNÜMÜ
2018, yıldönümlerini kutlamak konusunda fazlasıyla yoğundu: Yılın en akılda kalan yıldönümü kutlaması, IWC'ye aitti; marka 150. yılını Jubilee Koleksiyonu'yla kutladı. Hamilton'ın ise havacılıktaki 100. yılıydı. İlerleyen sayfalarda örneklerini görebileceğiniz gibi birçok marka bu yıl karşımıza markanın kuruluşunun ve ikonik modellerinin yıldönümünü anan modellerle çıktı.
MATERYAL
Foundation de Haute Horlogerie, trend raporunda yılın trendlerini Tasarım- Donanım-Mekanizma-Öngörü ana başlıklarıyla sunmuştu. Donanma bölümünde bu yıl materyal olarak çeliği daha fazla gördüğümüz, kişiselleştirmenin giderek arttığı (her alandaki gibi, saatçilikte de!) not ediliyordu.
Öte yandan seramik de çok kullanılan materyaller arasındaydı, ki bildiğiniz gibi bir süredir materyal tercihi yüksek saatçiliğin en önemli konularından birini oluşturuyor. Seramik denince akla gelen Rado'nun seramik saatlerinin yanında Hublot'nun dört yılda ve gerçekten yoğun bir emekle elde ettiği kırmızı seramik kasasıyla Big Bang Unico Red Magic modeli, seramiğin zirveleri arasındaydı.
Bronz, tercih edilen ve yükselişte olan diğer bir materyaldi. Bronz, retro görünümün kazanılmasını sağlayan ana materyaldi. Yılın en önemli konuları arasında yer alan "hafifliği" sağlayan ise –özellikle üst düzey markaların saatlerinde– titanyumdu. Saatlere siyah renk vermek için ise daha çok (Meistersinger'in Black Line saatlerinin de örnek oluşturduğu) PVD ve DLC yöntemleriyle işlenmiş-kaplanmış saatler üretildi.
Yılın bir diğer trendi, kayışın kolayca değişmesine olanak veren sistemlerin geliştirilmesiydi. Daha önce sıkça tercih edilen değişebilir kayışlar, yol açtığı satış sonrası servis sorunlarından ötürü yerini Cartier Santos ya da Hermès Carré H'teki gibi kolayca çıkarılıp takılabilen kayış sistemine bırakmıştı. Kayışların hafifliğini sağlayan materyalse Graham'da da örneğini gördüğümüz karbon fiberdi.
Bu yıl canlı renklerdeki saatlere daha çok rastladık. Chopard'ın beş farklı renkteki Race Edition serisi ya da Hermès'in Arceau Casaque saatleri gibi canlı saatler çokça karşımıza çıktı. Yılın en çok kullanılan rengi ise her zamanki gibi siyah ya da beyaz değil, maviydi. İkinci yaygın renk ise çeşitli tonlarıyla yeşildi.
Saatçiliğin bir diğer gündemi, spor görünümlü sade saatlerdi (Laurent Ferrier Galet Repeater School Piece en güzel örneğiydi.).
Bu yıl, kasalar hâlâ ufak sayılabilecek ölçülerdeydi (36-38mm).
Senenin en büyük trendi ise kesinlikle retro saatlerdi. Saat markalarının geçmiş saatlerinin birebir görüntüsünü taşıyan retro modeller, neredeyse bütün markalarda karşımıza çıktı. Hatta belki de bu sene saat yazılarımızda en çok kullandığımız kelime "vintage" oldu. Bunun bir sebebi, tüm alanlarda nostaljiye dönüş olması, daha az riskle tüketiciyi yakalamaktı.
Bu yıl saat tasarımlarında iskelet kadranın arttığını gözlemledik. Öyle ki, Jaquet Droz gibi geleneksel bir marka bile bu yıl ilk kez Jaquet Droz Skelet-One adlı iskelet kadranlı bir seri üretti.
Mekanizmalar konusunda ise en sık karşılaştığımız yarış, "en ince saati üretmek" konusunda yaşandı. Bvlgari Octo Finissimo ve Piaget Altiplano Ultimate 910P, bu yarışın zirve modelleriydi. Hatta 2018, üretilmiş en ince mekanizma yeni rekoruyla tarihe geçti. Bvlgari 1,95mm inceliğinde bir mekanizmaya sahip 3,95mm inceliğindeki saatiyle kendi rekorunu yeniledi. Oysa "en ince saat rekoru" daha 2018 SIHH'te 4,35mm'lik Altiplano Ultimate 910P saatiyle Piaget'ye geçmişti. Vacheron Constantin, Audemars Piguet de ince saatler üreten markalar arasındaydı.
Bu yıl, saat markalarının en önemli gündem konularından biri, eski kuşakların ilgisini üzerlerinde tutmaya devam ederken Milenyum Kuşağı gençlerini de yakalayacak hamleler yapmaktı. Bunun bir ayağı olarak, bu yıl dijital bağlantılı saatlerin sayısının giderek arttığını (Hublot'nun Big Bang Referee 2018 FIFA World Cup Russia, Longines V.H.P. GMT Flash Setting modelleri gibi) gördük. (Montblanc'ın ikinci akıllı saati Summit 2 de piyasaya çıkmak üzere.) Apple Watch, klasik saatçiliğe yaklaşmış dördüncü saatini duyururken dijital saatlerin ikonik öncülerinden Casio G-Shock da bu yıl 35. yılını kutluyordu.
Bu yıl ikonik modellerin ulaşılabilir fiyatlarla ve çelikten üretilerek sunulduğunu gördük. Ulysse Nardin Marine Torpilleur Military ve Vacheron Constantin'in ulaşılabilir lüksü sunan yeni serisi Fifty Six, Audemars Piguet Royal Oak Offshore Selfwinding Chronograph, Chanel J12 bu trendin örnekleriydi. Baume & Mercier de, COSC sertifikalı, beş gün güç rezervine ve silikon denge yayına sahip ilk in-house makinesi Baumatic'le yılın ulaşılabilir lüks saatlerinin önünde geliyordu.
Bununla birlikte, daha yüksek kulvarda komplike saatler üretilmeye devam etti: İşlevsel olan kronograf, Ay fazı, yıllık takvim ve GMT, en çok görülen komplikasyonlardı. Tourbillon ise işlevi tartışıladursun, hakimiyetini korumaya devam etti. Yılın komplikasyon yeniliklerinden biri de, Zenith'in yerçekimin saate etkisini minimuma indiren Defy Zero G'siyle birlikte A. Lange & Söhne'nin ilk kez 12 saat mukayeseli süre ölçümü yapabilen Triple Split'iydi. (Panerai'nin L'Astronomo modeli gibi çok komplike saatler, daha nadir karşımıza çıktı.)
Yılın kreatif yanını ise daha çok –giderek daha çok ilgi gören– bağımsız saat markaları oluşturdu: MB & F, Stepan Sarpaneva ile yaptığı ikinci işbirliğiyle çok konuşuldu (MoonMachine2); Urwerk ilk atomik mekanizmasını duyurdu, Akrivia markası Chronomètre ile, Ressence de kurma kolu olmayan E-Crown modeliyle öne çıktı.
KOLEKSİYONLAR-NADİR SANATLAR
Dalış saatleri, pilot saatleri, yarış saatleri tüm saatler içinde en geniş yeri tutarken Nomos Glashütte'nin Aqua serisine eklediği "Siren Beyazı" saatleri yeni tip bir dalış saati olması bakımından ilgi çekiciydi. 185 yaşındaki Jaeger-LeCoultre Polaris Koleksiyonu'nu, Parmigiani Fleurier Kalpa Koleksiyonu'nu duyurdu. Nadir Sanatlar'a giderek daha az rastlanırken bu alanın yıldızı da Vacheron Constantin Les Aérostiers serisi ve Les Cabinotiers'ydi.
FHH'nin raporu saatlerin tanıtımı ve satışına satış sonrası servisten daha çok önem verildiğini gösteriyor: İstatistiklere göre bir yılda saatlerin yüzde onu servise getiriliyor, bu da büyük bir yekûn anlamına geliyor. Raporda şikâyet edilen şeylerden biri de, satış sonrası servisin saatin satış fiyatına denk gelecek kadar yüksek tutulması. Bunun yakın zamanda çözülmesi gereken problemlerden biri olduğu vurgulanıyor.
1990'lardan önce sözü pek edilmeyen ve Chrono24, TheRealReal gibi sitelerin başını çektiği ikinci el pazarı ise yılda yüzde 5 büyüyor; bu pazarın şu anki yaklaşık değeri 5 milyar dolar. (Kepler Cheuvreux'ya göre) Hatta Audemars Piguet 2018 SIHH Fuarı'nda bu yılki planlarından birinin ikinci el pazarını yönlendirmek olduğunu açıklamıştı. Uluslararası danışmanlık firması Bain & Company ise hem sıfır hem de ikinci el saatler ve diğer lüks ürünler için çevrimiçi satışların 2025'te tüm satışların yüzde 25'ini oluşturacağını öngörüyor.
YILDÖNÜMÜ
2018, yıldönümlerini kutlamak konusunda fazlasıyla yoğundu: Yılın en akılda kalan yıldönümü kutlaması, IWC'ye aitti; marka 150. yılını Jubilee Koleksiyonu'yla kutladı. Hamilton'ın ise havacılıktaki 100. yılıydı. İlerleyen sayfalarda örneklerini görebileceğiniz gibi birçok marka bu yıl karşımıza markanın kuruluşunun ve ikonik modellerinin yıldönümünü anan modellerle çıktı.
MATERYAL
Foundation de Haute Horlogerie, trend raporunda yılın trendlerini Tasarım- Donanım-Mekanizma-Öngörü ana başlıklarıyla sunmuştu. Donanma bölümünde bu yıl materyal olarak çeliği daha fazla gördüğümüz, kişiselleştirmenin giderek arttığı (her alandaki gibi, saatçilikte de!) not ediliyordu.
Öte yandan seramik de çok kullanılan materyaller arasındaydı, ki bildiğiniz gibi bir süredir materyal tercihi yüksek saatçiliğin en önemli konularından birini oluşturuyor. Seramik denince akla gelen Rado'nun seramik saatlerinin yanında Hublot'nun dört yılda ve gerçekten yoğun bir emekle elde ettiği kırmızı seramik kasasıyla Big Bang Unico Red Magic modeli, seramiğin zirveleri arasındaydı.
Bronz, tercih edilen ve yükselişte olan diğer bir materyaldi. Bronz, retro görünümün kazanılmasını sağlayan ana materyaldi. Yılın en önemli konuları arasında yer alan "hafifliği" sağlayan ise –özellikle üst düzey markaların saatlerinde– titanyumdu. Saatlere siyah renk vermek için ise daha çok (Meistersinger'in Black Line saatlerinin de örnek oluşturduğu) PVD ve DLC yöntemleriyle işlenmiş-kaplanmış saatler üretildi.
KAYIŞ
Yılın bir diğer trendi, kayışın kolayca değişmesine olanak veren sistemlerin geliştirilmesiydi. Daha önce sıkça tercih edilen değişebilir kayışlar, yol açtığı satış sonrası servis sorunlarından ötürü yerini Cartier Santos ya da Hermès Carré H'teki gibi kolayca çıkarılıp takılabilen kayış sistemine bırakmıştı. Kayışların hafifliğini sağlayan materyalse Graham'da da örneğini gördüğümüz karbon fiberdi.
RENK
Bu yıl canlı renklerdeki saatlere daha çok rastladık. Chopard'ın beş farklı renkteki Race Edition serisi ya da Hermès'in Arceau Casaque saatleri gibi canlı saatler çokça karşımıza çıktı. Yılın en çok kullanılan rengi ise her zamanki gibi siyah ya da beyaz değil, maviydi. İkinci yaygın renk ise çeşitli tonlarıyla yeşildi.
MİNİMALİZM
Saatçiliğin bir diğer gündemi, spor görünümlü sade saatlerdi (Laurent Ferrier Galet Repeater School Piece en güzel örneğiydi.).
BÜYÜKLÜK
Bu yıl, kasalar hâlâ ufak sayılabilecek ölçülerdeydi (36-38mm).
VINTAGE-MİRAS
Senenin en büyük trendi ise kesinlikle retro saatlerdi. Saat markalarının geçmiş saatlerinin birebir görüntüsünü taşıyan retro modeller, neredeyse bütün markalarda karşımıza çıktı. Hatta belki de bu sene saat yazılarımızda en çok kullandığımız kelime "vintage" oldu. Bunun bir sebebi, tüm alanlarda nostaljiye dönüş olması, daha az riskle tüketiciyi yakalamaktı.
İSKELET
Bu yıl saat tasarımlarında iskelet kadranın arttığını gözlemledik. Öyle ki, Jaquet Droz gibi geleneksel bir marka bile bu yıl ilk kez Jaquet Droz Skelet-One adlı iskelet kadranlı bir seri üretti.
İNCELİK
Mekanizmalar konusunda ise en sık karşılaştığımız yarış, "en ince saati üretmek" konusunda yaşandı. Bvlgari Octo Finissimo ve Piaget Altiplano Ultimate 910P, bu yarışın zirve modelleriydi. Hatta 2018, üretilmiş en ince mekanizma yeni rekoruyla tarihe geçti. Bvlgari 1,95mm inceliğinde bir mekanizmaya sahip 3,95mm inceliğindeki saatiyle kendi rekorunu yeniledi. Oysa "en ince saat rekoru" daha 2018 SIHH'te 4,35mm'lik Altiplano Ultimate 910P saatiyle Piaget'ye geçmişti. Vacheron Constantin, Audemars Piguet de ince saatler üreten markalar arasındaydı.
DİJİTALLEŞME
Bu yıl, saat markalarının en önemli gündem konularından biri, eski kuşakların ilgisini üzerlerinde tutmaya devam ederken Milenyum Kuşağı gençlerini de yakalayacak hamleler yapmaktı. Bunun bir ayağı olarak, bu yıl dijital bağlantılı saatlerin sayısının giderek arttığını (Hublot'nun Big Bang Referee 2018 FIFA World Cup Russia, Longines V.H.P. GMT Flash Setting modelleri gibi) gördük. (Montblanc'ın ikinci akıllı saati Summit 2 de piyasaya çıkmak üzere.) Apple Watch, klasik saatçiliğe yaklaşmış dördüncü saatini duyururken dijital saatlerin ikonik öncülerinden Casio G-Shock da bu yıl 35. yılını kutluyordu.
ULAŞILABİLİR LÜKS
Bu yıl ikonik modellerin ulaşılabilir fiyatlarla ve çelikten üretilerek sunulduğunu gördük. Ulysse Nardin Marine Torpilleur Military ve Vacheron Constantin'in ulaşılabilir lüksü sunan yeni serisi Fifty Six, Audemars Piguet Royal Oak Offshore Selfwinding Chronograph, Chanel J12 bu trendin örnekleriydi. Baume & Mercier de, COSC sertifikalı, beş gün güç rezervine ve silikon denge yayına sahip ilk in-house makinesi Baumatic'le yılın ulaşılabilir lüks saatlerinin önünde geliyordu.
KOMPLİKASYON
Bununla birlikte, daha yüksek kulvarda komplike saatler üretilmeye devam etti: İşlevsel olan kronograf, Ay fazı, yıllık takvim ve GMT, en çok görülen komplikasyonlardı. Tourbillon ise işlevi tartışıladursun, hakimiyetini korumaya devam etti. Yılın komplikasyon yeniliklerinden biri de, Zenith'in yerçekimin saate etkisini minimuma indiren Defy Zero G'siyle birlikte A. Lange & Söhne'nin ilk kez 12 saat mukayeseli süre ölçümü yapabilen Triple Split'iydi. (Panerai'nin L'Astronomo modeli gibi çok komplike saatler, daha nadir karşımıza çıktı.)
BAĞIMSIZ MARKALAR
Yılın kreatif yanını ise daha çok –giderek daha çok ilgi gören– bağımsız saat markaları oluşturdu: MB & F, Stepan Sarpaneva ile yaptığı ikinci işbirliğiyle çok konuşuldu (MoonMachine2); Urwerk ilk atomik mekanizmasını duyurdu, Akrivia markası Chronomètre ile, Ressence de kurma kolu olmayan E-Crown modeliyle öne çıktı.
KOLEKSİYONLAR-NADİR SANATLAR
Dalış saatleri, pilot saatleri, yarış saatleri tüm saatler içinde en geniş yeri tutarken Nomos Glashütte'nin Aqua serisine eklediği "Siren Beyazı" saatleri yeni tip bir dalış saati olması bakımından ilgi çekiciydi. 185 yaşındaki Jaeger-LeCoultre Polaris Koleksiyonu'nu, Parmigiani Fleurier Kalpa Koleksiyonu'nu duyurdu. Nadir Sanatlar'a giderek daha az rastlanırken bu alanın yıldızı da Vacheron Constantin Les Aérostiers serisi ve Les Cabinotiers'ydi.
SERVİS
FHH'nin raporu saatlerin tanıtımı ve satışına satış sonrası servisten daha çok önem verildiğini gösteriyor: İstatistiklere göre bir yılda saatlerin yüzde onu servise getiriliyor, bu da büyük bir yekûn anlamına geliyor. Raporda şikâyet edilen şeylerden biri de, satış sonrası servisin saatin satış fiyatına denk gelecek kadar yüksek tutulması. Bunun yakın zamanda çözülmesi gereken problemlerden biri olduğu vurgulanıyor.
İKİNCİ EL
1990'lardan önce sözü pek edilmeyen ve Chrono24, TheRealReal gibi sitelerin başını çektiği ikinci el pazarı ise yılda yüzde 5 büyüyor; bu pazarın şu anki yaklaşık değeri 5 milyar dolar. (Kepler Cheuvreux'ya göre) Hatta Audemars Piguet 2018 SIHH Fuarı'nda bu yılki planlarından birinin ikinci el pazarını yönlendirmek olduğunu açıklamıştı. Uluslararası danışmanlık firması Bain & Company ise hem sıfır hem de ikinci el saatler ve diğer lüks ürünler için çevrimiçi satışların 2025'te tüm satışların yüzde 25'ini oluşturacağını öngörüyor.